Akciğer su toplaması, tıp literatüründe plevral efüzyon olarak bilinir ve halk arasında zatürree olarak da adlandırılır. Akciğer zarının iltihaplanması sonucunda, iki akciğer zarı arasındaki boşlukta sıvı birikmesi meydana gelir. Bu boşluğa plevra adı verilmektedir. Akciğerin dış yüzünü ve göğüs duvarının iç yüzünü saran iki akciğer zarı vardır. Dış zar, göğüs duvarına bağlıdır; iç zar ise akciğere ve iç dokulara bağlıdır. Akciğer su toplanmasının birçok sebebi olabilir ve bu durum akciğerin genişlemesine neden olarak hastanın solunumunu zorlaştırabilir.

Akciğerlerde normalde bulunan sıvı her zaman dengededir; ancak akciğer su toplaması bu dengenin bozulmasına yol açar. Akciğer kanseri, bu duruma neden olabilecek hastalıklardan biridir. Bunun yanı sıra kalp yetmezliği, böbrek hastalıkları ve yemek borusu kanserinin plevraya yayılması gibi birçok hastalık da akciğer su toplamasına sebep olabilir. Akciğer su toplaması kanseri, hastaya zor anlar yaşatabilir ve vücudun belirli bölgelerinde ağrılara yol açabilir. Bu durum, en riskli kanser türlerinden biri olarak kabul edilir.

Akciğer su toplamasına neden olan akciğer veya akciğer dışı hastalıklara bağlı belirtiler arasında, göğsün yan kısmında görülen şiddetli ağrı ve toplanan sıvının miktarına göre değişen nefes darlığı en sık görülen belirtilerdir. Ağrı, hastalığın ilk belirtisi olarak göğüste veya sırtın tek bir noktasında oluşur ve bu ağrı derin nefes alırken, hapşırırken veya öksürürken batıcı ve şiddetli olabilir. Akciğer zarının iltihaplanması, solunum hareketlerinin birbirine sürtünmesinden kaynaklanır. Nefes darlığı ise akciğer zarları arasında oluşan sıvının miktarına bağlıdır. Sıvı miktarı arttıkça nefes darlığı daha fazla hissedilir ve hastalar sırt üstü yatmakta zorlanabilirler; sıvının bulunduğu tarafın üzerinde yatarak rahat edebilirler.

Öksürük, akciğerinde sıvı birikimi olan hastalarda kuru öksürük şeklinde görülür. Bu öksürüğün nedeni, akciğer zarlarındaki öksürük refleksi oluşturan noktaların uyarılmasıdır. Öksürük genelde kuru olup balgam çıkarılmaz ve hastalar öksürürken daha fazla ağrı hisseder. Üşüme, titreme ve yüksek ateş ile başlayan hastalık belirtileri, daha çok akciğere ait enfeksiyonlardan ve bunun komplikasyonu olarak plevral efüzyondan kaynaklanır. Akciğer tüberkülozu olan bir hasta ile temas eden ve kilo kaybı, iştahsızlık, gece terlemesi ve öksürük gibi belirtiler gösteren hastada plevra zarının tüberküloz hastalığı akla gelmelidir. Genelde ampiyem, bakteriyel pnömoni, akciğer apsesi veya bazı diğer solunum yolu enfeksiyonu gibi göğse bir travmadan veya göğüs ameliyatından sonra da görülen bir komplikasyon olarak meydana gelir.

Akciğer su toplaması tedavisi, antibiyotik tedavisi ve enfeksiyonlu sıvının göğüsten boşaltılması ile başlamaktadır. Hastanın durumuna göre, sıvı birkaç iğne ile boşaltılabilir. Doktor, hastanın kültür sonucuna göre en etkili antibiyotiği verecektir. Tedavi sürecinde hastanın genel durumu, sıvı birikiminin nedeni ve sıvının miktarı göz önünde bulundurulur. Tedavi planı, hastalığın altında yatan nedenin ortadan kaldırılmasına yönelik olmalıdır.

Akciğer su toplaması kanseri, erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleri ile kontrol altına alınabilir. Hastaların düzenli doktor kontrollerine gitmeleri ve belirtiler ortaya çıktığında vakit kaybetmeden tıbbi yardım almaları önemlidir.